Arykanda I - Arykanda Akropolisi Kutsal Alanları ve Kültleri

Işık Ülkesi olarak da bilinen Lykia Bölgesi'nin bir kenti olan Arykanda, Antalya ili, Finike ilçesi, Arif köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Arykanda'daki arkeolojik kazılar, 1971 yılında Prof. Dr. Cevdet BAYBURTLUOĞLU başkanlığında başlamıştır. Günümüze kadar yürütülen arkeolojik kazılarla kentin büyük bir kısmı açığa çıkarılmıştır. "Arykanda" adlı yayının 1. sayısı olarak hazırlanan bu kitapta, kentin Akropolisi'ndeki kutsal alanlar ve kültleri ele alınmıştır. Akropolis'te ilk kazılar 1980'lerde gerçekleştirilmiş ve bu çalışmalar 2003 yılına kadar kısa aralıklarla devam etmiştir. 15 yıl aradan sonra 2018 yılında ise çalışmalar yeniden başlamıştır. 279 s, renkli resimler, katlanmış planlar, sert kapak ciltli, Türkçe

IÇINDEKILER

Önsöz...........................................................................................................................................................................5

Giriş............................................................................................................................................................................. 9

BIRINCI BÖLÜM..................................................................................................................................................................... 11

Arykanda'nın Araştırma Tarihi ve Tarihsel Gelişimi.................................................................... 11

Arykanda Kutsal Alanları ve Tapınakları.................................................................................... 15

İKİNCİ BÖLÜM....................................................................................................................................................................... 23

Arykanda Akropolisi Kutsal Alanları........................................................................................... 23

Helios Kutsal Alanı............................................................................................................... 24

Kazı ve Araştırmalar.......................................................................................................... 24

Kutsal Alan.................................................................................................................................................................. 24

Merdivenli Sokak/Tören Yolu.......................................................................................... 24

Temenos Duvarı.................................................................................................................................................... 25

Propylon....................................................................................................................... 25

Tapınak Kuzeyi...................................................................................................................................................... 26

Tonozlu Mezar ve İşlik.................................................................................................. 26

Kutsal Alanın Güneydoğusu............................................................................................ 27

Tapınak....................................................................................................................... 27

Mimari Elemanlar................................................................................................................. 29

Dor Başlığı............................................................................................................................................................. 29

Arşitrav ve Dor Frizi (Triglif-Metop)............................................................................... 31

Antefiks........................................................................................................................ 32

Çatı Kiremitleri............................................................................................................ 33

Kutsal Alanda Kullanılan Malzeme ve Teknikler....................................................................... 36

Kutsal Alanda Ele Geçen Buluntular....................................................................................... 37

Yazıtlar............................................................................................................................ 37

Seramikler.................................................................................................................................................................... 37

Değerlendirme.................................................................................................................................................................. 41

Alan Seçimi.................................................................................................................................................................. 41

Konumlandırma ve Temenos Duvarı..................................................................................... 42

Propylon.......................................................................................................................... 43

Birinci Evre........................................................................................................................ 43

İkinci Evre......................................................................................................................... 44

Restitüsyon......................................................................................................................... 45

Tarihlendirme..................................................................................................................... 50

Kült................................................................................................................................... 53

Sebasteion............................................................................................................................. 56

Kazı ve Araştırmalar............................................................................................................ 56

Peristyle Avlu..................................................................................................................... 56

Kült Mekânı....................................................................................................................... 56

Güney Alt Terastaki Kalıntılar.............................................................................................. 57

Batısı ve Kuzeyini Sınırlandıran Yapı Kompleksi..................................................................... 57

Mimari Elemanlar............................................................................................................... 58

Yazıt.................................................................................................................................. 58

Değerlendirme........................................................................................................................ 59

Tarihlendirme..................................................................................................................... 60

Kült................................................................................................................................... 61

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM.................................................................................................................................................................... 63

Epigrafik, Nümismatik ve Arkeolojik Veriler Işığında Arykanda Akropolisi Kültleri............................ 63

Helios (11.1ioç) .................................................................................................................... 63

Apollon (A7c6,1.1ov)......................................................................................................................................................... 80

Asklepios (Ao^-Kilıvııöç) ve Hygieia (Yyısia)............................................................................... 85

Imparator Kültü..................................................................................................................... 87

Hermes (Epprj ç)................................................................................................................................................................ 99

Mısır Tanrıları.................................................................................................................... 102

İsis (Io^-ıç) ......................................................................................................................  102

Serapis (1Zpan^-ıç)............................................................................................................ 104

Harpokrates (Horus) (Apzoıcp6mN)..................................................................................... 105

Apis (An^-ıç)..................................................................................................................... 107

Artemis (Apıe,uıç)................................................................................................................ 109

Sonuç...................................................................................................................................... 115

Katalog.................................................................................................................................... 119

Kısaltmalar ve Kaynakça...................................................................................................................................................... 146

Plan, Çizim ve Levhalar Listesi................................................................................................ 173

Çizimler................................................................................................................................... 179

Levhalar................................................................................................................................... 205

Planlar...................................................................................................................................... 279

Ürünün ağırlığı: 1,364 gram - 1 kilo 364 gram